CONTROL: zelfcontrole versterken met hersenstimulatie

In dit onderzoek wordt getest of hersenstimulatie helpt om je eigen reacties in dreigende situaties beter onder controle te hebben.

Introductie

Goed kunnen omgaan met dreiging of onvoorspelbare situaties is van groot belang. Het helpt om operationeel goed te kunnen functioneren en om mentaal gezond te blijven. Technieken die dit kunnen verbeteren krijgen dan ook steeds meer aandacht. Hersenstimulatie is een nieuwe techniek die hier mogelijk bij kan helpen. 

Transcranial Direct Current Stimulation, of tDCS, is een veelgebruikte en milde techniek om hersenfuncties te versterken of te remmen. Bij tDCS wordt een zwakke gelijkstroom door twee elektroden op het hoofd gestuurd. In dit onderzoek proberen we met behulp van tDCS hersenactiviteit te versterken in het voorste deel van het brein, de prefrontaalkwab, De prefrontaalkwab speelt een rol in het controleren en aanpassen van je eigen reacties op dreiging en onvoorspelbaarheid. 

Dit onderzoek bestaat uit een korte interventie waarbij deelnemers drie keer hersenstimulatie met tDCS krijgen, of drie keer placebostimulatie (controlegroep). We testen of deze tDCS-interventie controle over eigen reacties op dreiging versterkt. Dit wordt gemeten aan de hand van fysiologische schrikreacties en vragen over de spanning of angst die deelnemers ervaren. Daarnaast onderzoeken we of de tDCS-interventie effect heeft op cognitieve prestaties en op hersenactiviteit. Dit wordt gemeten met behulp van computertaken en een hersenfilmpje (elektro-encefalografie, EEG).
 

Projectoverzicht

Doel: 

  1. Testen of hersenstimulatie met tDCS helpt om reacties op dreiging beter onder controle te hebben.
  2. Testen of hersenstimulatie met tDCS cognitieve functies zoals geheugen en aandacht verbetert
  3. Onderzoeken welke invloed deze tDCS-interventie heeft op hersenactiviteit.

Doelgroep: 

Actieve militairen (18 jaar of ouder) die geen last hebben van psychische klachten.

Tijdsverloop: 

De studie is uitgevoerd tussen 2020 en 2021. 

Resultaten: 

De tDCS-interventie zorgde tijdelijk voor iets betere prestaties op een computertaak die geheugen en aandacht meet, ten opzichte van de interventie met placebostimulatie. Dit effect werd alleen bij jongere deelnemers gevonden. De tDCS-interventie had geen invloed op reacties op dreiging, cognitieve functies of hersenactiviteit.   Samengevat geven de resultaten een aanwijzing dat tDCS misschien kan helpen bij het leren van een cognitieve taak, maar de studie levert geen overtuigend bewijs voor blijvende positieve effecten van tDCS op het beheersen van stressreacties bij militairen.
 Een kort overzicht van de studie en de resultaten is hieronder afgebeeld.  

Infographic over het Control onderzoek

Proefschrift van Fenne Smits met resultaten van het CONTROL onderzoek