In PRISMO onderzoek zijn verschilllende cohorten uitgezonden militairen bestudeerd tot 10 jaar na uitzending.
Prospectief onderzoek naar stressgerelateerde klachten.
De Prospectie in Stress-gerelateerd Militair Onderzoek (PRISMO) studie is in 2005 opgezet door de Militaire GGZ om prospectief en longitudinaal onderzoek te verrichten naar neurobiologische en psychologische voorspellers van psychische problematiek na uitzending. Er zijn tussen 2005 en 2008 in totaal meer dan 1000 Nederlandse militairen geïncludeerd die uitgezonden zijn geweest naar Afghanistan.
In totaal zijn er binnen PRISMO zeven meetmomenten waarop gegevens van deelnemers zijn verzameld (zie figuur). Op drie momenten (voor uitzending en op één en zes maanden na uitzending) zijn bloed- en speekselmonsters afgenomen, evenals verschillende vragenlijsten over onder andere psychische klachten, levensgebeurtenissen, persoonlijkheid, sociale steun en ervaringen tijdens uitzending. De vragenlijsten zijn opnieuw afgenomen op één, twee, vijf en tien jaar na uitzending. Op de meting op tien jaar na uitzending is tevens een aanvullend persoonlijk interview afgenomen. Het onderzoek zal zich de komende jaren richten op de lange-termijn ontwikkeling van psychische klachten (tot tien jaar na uitzending). Hierbij zullen nieuwe prevalentiecijfers gepresenteerd worden en de neurobiologische en psychologische voorspellers van klachten op de lange termijn verder uitgewerkt worden.
Projectoverzicht
Doel:
- Het in kaart brengen van de prevalentie van psychische problematiek onder militairen tot tien jaar na uitzending.
- Het identificeren van biologische en psychologische factoren die individuen kwetsbaarder kunnen maken voor het ontwikkelen van psychische klachten na een uitzending.
Doelgroep: Nederlandse militairen tussen 2005 en 2008 uitgezonden naar Afghanistan als onderdeel van de Provinciale Reconstructie Teams (PRT) of Task Force Uruzgan (TFU).
Tijdsverloop: 2005-2019
Resultaten: De prevalentie van psychische klachten verhoogt na uitzending, maar symptoomprogressie over de tijd lijkt specifiek te zijn voor de verschillende typen psychische klachten. In het geval van posttraumatische stressklachten is er een korte-termijnstijging van gerapporteerde symptomen binnen de eerste zes maanden na uitzending gevonden (8.2%) en een lange-termijnstijging op vijf jaar na uitzending (12.9%). Verschillende biologische kwetsbaarheidsfactoren bleken geassocieerd met de ontwikkeling van stress-gerelateerde klachten na uitzending, waaronder glucocorticoïde receptor-sensitiviteit en testosteronniveau. Tot op heden zijn er 34 publicaties verschenen die gebaseerd zijn op de data van het PRISMO cohort. Een complete lijst met publicaties kan gevonden worden via www.prismo.nl.
