Nieuwe publicatie over dilemma's in het melden van mentale gezondheid of middelenmisbruik.

Promovenda Rebecca Bogaers heeft een nieuw artikel gepubliceerd over het dilemma voor militairen om wel of niet open te zijn over psychische problemen en/of verslaving in de werkomgeving. Zorgen om een ‘stempel’ te krijgen en vervolgens anders behandeld te gaan worden na openheid vormden een grote belemmering om deze gezondheidsproblemen te bespreken. 

Beeld: ©John Gomez @stock.adobe.com

Het bespreken van psychische klachten

Leidinggevenden spelen een cruciale rol in de beslissing, en dus ook indirect in de gezondheid, het welzijn en de duurzame inzetbaarheid van hun militairen. Het bespreken van psychische klachten met de leidinggevende kan positieve en negatieve gevolgen hebben. Zo kan steun vanuit een leidinggevende, en eventuele werkaanpassingen als gevolg, uitval voorkomen. Tegelijk kan het bespreken ook nadelige gevolgen hebben zoals stigma en discriminatie. Zo kunnen zowel het wel en het niet bespreken van psychische klachten negatieve invloed hebben op gezondheid, welzijn en duurzame inzetbaarheid. Dit maakt het een complex dilemma. De huidige studie heeft daarom gekeken naar de belemmerende en bevorderende factoren voor het bespreken van psychische klachten binnen Defensie, vanuit verschillende perspectieven.

Resultaat uit focusgroepen

Doormiddel van focusgroepen is gekeken naar het perspectief van militairen met psychische klachten, militairen zonder psychische klachten, en zorgprofessionals. In totaal hebben 46 mensen deelgenomen aan de focusgroepen. 

Uit de focusgroepen kwamen vijf belemmerende en drie bevorderende factoren naar voren. Belemmerende factoren waren:

  1. De angst voor negatieve carrière consequenties;
  2. De angst voor sociale afwijzing;
  3. Gebrek aan steun vanuit de leidinggevende;
  4. Ongemak rond het bespreken van psychische klachten.
  5. Masculiene werkcultuur.

Bevorderend voor het bespreken van psychische klachten waren

  1. Steun vanuit de leidinggevende;
  2. Als psychische klachten werk-gerelateerd zijn;
  3. Als er verwachte positieve consequenties zijn zoals herstel of het helpen van anderen door het delen.

De perspectieven van de drie groepen kwamen sterk overeen. Bijna alle belemmerende factoren waren gerelateerd aan angst voor stigma en discriminatie, en dit werd erkend door alle drie de perspectieven.

Stigma en de doorslaggevende rol van de leidinggevende

Stigma en discriminatie rond psychische klachten vormen dus een barrière voor gezondheid, welzijn en duurzame inzetbaarheid, en destigmatiserende interventies zijn nodig. Verder zou er op beleidsniveau gekeken kunnen worden of er bepaalde angsten, zoals de angst voor negatieve carrière gevolgen, weg genomen kunnen worden. Ook was duidelijk dat de rol van de leidinggevende heel belangrijk is, en dat de leidinggevende belemmerend en bevorderend kan werken in de keuze om klachten wel of niet te bespreken. Dit geeft het belang van goede training rond dit onderwerp voor leidinggevenden weer.