Nieuwe publicatie over hoe de negatieve effecten van stress op het nemen van beslissingen voorkomen kunnen worden.
Promovendus Lukas van Herk heeft met collega’s een nieuw artikel gepubliceerd over hoe acute stress invloed heeft op het nemen van beslissingen, de rol van de hersenen hierin en hoe we deze effecten kunnen voorkomen.
Waarom dit onderzoek
In de dagelijkse activiteiten van de militair of tijdens uitzending, kan het zo zijn dat er een situatie ontstaat waarbij er een beslissing genomen moet worden. Deze beslissingen kunnen grote gevolgen hebben. Het is daarom belangrijk dat deze beslissingen zo goed mogelijk worden genomen. Stress kan invloed hebben op de processen in de hersenen die betrokken zijn bij het nemen van beslissingen. In dit literatuuronderzoek is er gekeken naar de invloed van stress op het nemen van beslissingen in het brein van dieren en mensen. Ook is er onderzocht of er geneesmiddelen zijn om de negatieve gevolgen van stress op het nemen van beslissingen tegen te kunnen houden.
Resultaten van het onderzoek
Uit gegevens van 44 artikelen blijken vier processen betrokken te zijn bij het nemen van beslissingen: met het verstand, motivatie, gevoelsmatig, en voorspellend. Stress kan op twee manieren ontstaan: lichamelijk (SAM-as) of hormonaal (HPA-as). Lichamelijke stress heeft eigenlijk altijd een negatief effect op het nemen van beslissingen. Daar tegenover lijkt, hormonale stress gevoelsmatige beslissingen te versterken: er worden beslissingen genomen met meer inlevingsvermogen. In de hersenen zijn de vier typen van het nemen van beslissingen ook goed te zien. Lichamelijke stress heeft vooral invloed op de prefrontale hersenen, terwijl hormonale stress meer invloed heeft op de basale ganglia en de amygdala.
Tenslotte zijn er een paar geneesmiddelen gevonden die de invloeden van stress zouden kunnen tegenhouden. In de literatuur zijn aanwijzingen te vinden dat invloeden van lichamelijke stress verminderd kan worden door prazosine en propranolol. Daarentegen kunnen de invloeden van hormonale stress tegengehouden worden door antalarmine.
Conclusies op basis van het onderzoek
Uit het literatuuronderzoek komt duidelijk naar voren dat stress met name zorgt voor een negatieve invloed op beslissingen. Deze resultaten zijn gebaseerd op studies die onderzoek hebben gedaan met burgers of dierproeven hebben uitgevoerd. Vooral in militaire context kan een negatieve invloed van stress op beslissingen mogelijk desastreuze gevolgen hebben. Uit de literatuur blijkt dat er nog weinig onderzoek is gedaan naar effecten van acute stress op het nemen van beslissingen in militairen. Om meer duidelijkheid te krijgen is het daarom belangrijk dat we hier meer onderzoek naar moeten doen. Het voorkomen van de negatieve effecten van zowel lichamelijke als hormonale stress met geneesmiddelen behoort tot de mogelijkheden.